Ülkemizde mermerin tarihçesi oldukça eskiye dayanmaktadır. Tarihi kalıntılardan elde edilen bulgulara göre Anadolu topraklarında 2000 yıldır doğal taş işleme faaliyetleri olduğu görülmüştür.
Diğer sektörlerle karşılaştırıldığında, mermer sektörünün düşük girdi maliyetine ve yüksek katma değere sahip olduğu görülmektedir. Bu yüzden Türkiye’nin ihraç ettiği mermerden elde edilen gelirin tamamı Türkiye’de kalmaktadır.
Dünyada ve Türkiye’de Mermer Sektörü ve İhracatı
Dünyadaki doğal taş üretim grafiğine bakıldığında, özellikle son on yılda iki katı kadar bir artış olduğunu görebilmekteyiz. Dünyadaki mermer sektöründeki ihracat rakamlarına baktığımızda ise Türkiye blok mermer ihracatında birinci sırada yer almaktadır. Türkiye’den sonra İtalya ve İspanya gelmektedir. Türkiye sahip olduğu 5 milyar m3 rezervi ile dünya mermer potansiyelinin neredeyse yarısına sahiptir.
Türkiye’deki mermer yatakları incelendiğinde, mermer yataklarının Türkiye’nin kuzeybatısında ve batısında yoğunlaştığı görülmektedir. Bölgesel olarak Ege bölgesinin maden zenginlikleri açısından öne çıktığını görüyoruz.
Mermer İhracatı
1985 yılında Maden Kanunu ile birlikte Türkiye’de mermer ihracatı potansiyelinin artmış olduğunu gözlemliyoruz. Mermer ihracatı her sene yükselerek 2006 yılında 1 milyar dolar sınırını geçmiştir. Bununla birlikte, mermer işleme teknolojisindeki gelişmeler ve global düzeydeki iletişim kolaylığı ile sektörün gelişimi hızlanmıştır.
İhracat kalemlerine baktığımızda mermerin bloklar halinde, belli boyutlara ayrılarak ihraç edildiğini görmekteyiz. Doğal taş ihracat grafiklerine baktığımızda, katma değerin en yüksek olduğu ürünün işlenmiş mermer ve işlenmiş traverten olduğunu görmekteyiz. İhraç yapılan ülkeler arasında ilk sırayı Çin almakta, ardından ABD ve Suudi Arabistan gelmektedir.
2008 yılında 1,5 milyar dolar seviyesinde bulunan toplam ihracat hacminin 2013 yılında 2,3 milyar dolar seviyesine çıktığını, ardından yaşanan düşüşle birlikte 2016 yılında 1,8 milyar dolar seviyelerine kadar gerilediğini görüyoruz.
Sektörde Yaşanan Sorunlar
Mermer sektöründeki sorunlardan birisi nitelikli işgücünün az olmasıdır. Mermercilik eğitimi veren okulların sınırlı olması, bu sektördeki şirketlerin yaşadığı en büyük sorunlardan birisidir. İşverenler, milyarlarca dolar değerindeki makineleri, bu konuda eğitim almamış kişilere teslim etmektedir. Bu sorunların çözümü olarak meslek liselerinde ve üniversitelerin ilgili bölümlerinde mermer üretimi ile ilgili dersler koyulması gerekir.
Ülke genelinde mermer ile ilgili ortak bir pazarlama anlayışının olmaması da yaşanan sorunlardan birisidir. Diğer yandan markalaşmanın önemi de vurgulanmalıdır. Türk mermerinin belli bir isim altında satılması, yurt dışında tanıtımın daha etkin bir şekilde yapılmasını sağlayacaktır. Diğer bir eksiklik de sektörde standardizasyon eksikliğidir.
Başka bir sorun da yatırım teşviklerinin eksikliğidir. Dünyanın farklı yerlerinde teşvikle ilgili başarılı örnekleri görülmekle birlikte, Türkiye’deki madencilik sektörüne özel bir teşvik mekanizması geliştirilmemiştir. Sektörde enerji yoğun bir şekilde kullanıldığından, özellikle enerji ücretlerinde düşük tarife, akaryakıt desteği, vergi ve SGK indirimi gibi teşvikler talep edilmektedir.
Türkiye sahip olduğu potansiyelle mermer üretiminde ve ihracatında gelecek vaat etmektedir. Doğru planlama ile Türkiye dünya mermer piyasasındaki konumunu güçlendirebilir. Biz de Delta Marble olarak Türkiye’ye yakışan bir ihracat politikasıyla satış gerçekleştiriyoruz.